Μετά την Ελλάδα η Κύπρος, η Ισπανία, η Πορτογαλία. Η τακτική είναι γνωστή: λέμε στους πολίτες των βορείων χωρών ότι οι νότιοι είναι τεμπέληδες, άχρηστοι, σπάταλοι. Με αυτό τον τρόπο τα αυστηρά μέτρα δε φαντάζουν σκληρά ή βίαια, αλλά απαραίτητα και επιβεβλημένα. Στους ίδιους τους "νότιους" λέμε ότι αν δεν καθήσουν καλά και δε δεχτούν τα μέτρα, θα πάθουν τα χειρότερα - έξοδος από το ευρώ, πληθωρισμός, στερήσεις.

Οι πορτογάλοι φαίνεται ότι δεν είναι διατεθειμένοι να κάτσουν με σταυρωμένα χέρια. Έχουν ήδη κάνει ότι τους ζήτησαν οι "εταίροι" τους (αλήθεια, θυμάται κανείς ότι αυτή η λέξη σημαίνει φίλος;) και τώρα τους ζητούν περισσότερα. Ένας από τους πολιτικούς της χώρας γύρισε βίντεο για να δείξει την άποψη των Πορτογάλων στους γερμανούς, που, όπως κι εμείς, υφίστανται μια συνεχή ροή κρατικής προπαγάνδας.
Οι γερμανοί απαγόρευσαν την προβολή του βίντεο στη χώρα τους. Αλήθεια, τι εγινε με την ελευθερία της γνώμης, έκφρασης, του τύπου;
Δείτε το βίντεο, η ιστορία τους μοιάζει εκπληκτικά με τη δική μας.
Και κάτι ακόμα:
Γιατί κανείς από τους δικούς μας πολιτικούς δεν έκανε κάτι παρόμοιο; Δεν έκανε ντόρο; Δεν ξεσήκωσε τον κόσμο με συνεντεύξεις, δηλώσεις, βιβλία και ταινίες; Μόνο να σκύβουν το κεφάλι και να ψηφίζουν μνημόνια ξέρουν;
Τους μισώ, και μισώ κι εμάς που τους ανεχόμαστε πάνω στην πλάτη μας.
Πότε επιτέλους θα σηκωθούμε να τους πετάξουμε από πάνω μας;

Ο μύθος της κοινωνίας αλληλεγγύης

Βρήκα αυτό το άρθρο, εδώ, και δε μπορώ να μην το αναδημοσιεύσω.

Ο μύθος της κοινωνίας αλληλεγγύης

Το τέρας
Η Ελλάδα ειναι μια κοινωνία αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Για διαφορετικούς λόγους που ο καθένας επικαλείται (Μεσογειακή νοοτροπία, ορθοδοξία, αρχαιοελληνικό παρελθόν κ.α.), ειναι διάχυτη η αντίληψη, οτι ο Ελληνας διαθέτει μια μοναδική ευαισθησία για τον συνάνθρωπο, τον βοηθάει, στέκεται δίπλα του.

To ρεπορτάζ
Δυστυχώς (για μας) όλα τα εμπειρικά δεδομένα δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Τα στοιχεία διαφορετικών  και απολύτως αξιόπιστων διεθνών επιστημονικών ερευνών είναι συντριπτικά (εις βάρος μας).

Πρώτα απ’ όλα, η ελληνική κοινωνία είναι μια από τις πιο «υλιστικές» κοινωνίες της Δύσης. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα (2010), το ποσοστό των Ελλήνων που συμφωνούν πολύ ή αρκετά με την πρόταση «είναι σημαντικό να είναι κανείς πλούσιος, να έχει χρήματα και ακριβά πράγματα» είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη.

Δεύτερον, οι Έλληνες έχουν από τους χαμηλότερους δείκτες «αμοιβαίας εμπιστοσύνης» στη Δύση. Αλλεπάλληλες έρευνες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα εμπιστοσύνης στις διαπροσωπικές σχέσεις είναι εξαιρετικά χαμηλά στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, στην Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα του 2008, το ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνουν ότι «πρέπει να είμαστε πάντα επιφυλακτικοί στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους» ανέρχεται σε 59,8% ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στις Ευρωπαϊκές χώρες είναι 38,8%. Στην ίδια έρευνα το ποσοστό των Ελλήνων που δηλώνουν ότι «οι περισσότεροι άνθρωποι θα προσπαθούσαν να με εκμεταλλευθούν» ανέρχεται σε 62,1% ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 28,4%.  Και το ποσοστό των Ελλήνων που ισχυρίζονται ότι τις περισσότερες φορές οι «άνθρωποι νοιάζονται κυρίως για τον εαυτό τους» αντί «να βοηθάνε τον άλλο» είναι 58,3% σε σχέση με το αντίστοιχο μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό 31,3%.

Όλοι οι δείκτες συμμετοχής στα κοινά, δείχνουν ότι η Ελλάδα έχει πολύ χαμηλότερα ποσοστά «ενεργών πολιτών» (active citizens) σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Δεν είναι τυχαίο ότι στα πανεπιστήμιά μας οι μοναδικές συλλογικές δράσεις των φοιτητών είναι οι κομματικές παρατάξεις.
Το World Giving Index που εκδίδει κάθε χρόνο το Charities Aid Foundation κατατάσσει τις χώρες του κόσμου ανάλογα με το χρήμα και το χρόνο που διαθέτουν οι πολίτες τους σε κοινωφελείς σκοπούς αλλά και με το κατά πόσον είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν ένα «ξένο». Το World Giving Index 2012, κατατάσσει την Ελλάδα στην 145η θέση ανάμεσα σε 146 χώρες (!) πολύ κάτω από χώρες του Τρίτου Κόσμου αλλά και στο άλλο άκρο σε σχέση με την «αδελφή» Κύπρο (21η θέση). Δηλαδή η κοινωνική αλληλεγγύη στην Ελλάδα είναι από τις χαμηλότερες στον κόσμο. Και βέβαια άλλο κοινωνική και άλλο συγγενική αλληλεγγύη (εκεί δεν υπάρχουν μετρήσεις αλλά μάλλον έχουμε υψηλά ποσοστά).

Πού οφείλονται αυτές οι θλιβερές επιδόσεις; Πριν ξεκινήσουμε την έρευνα πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε το πρόβλημά μας. Η ελληνική κοινωνία δεν είναι κοινωνία αλληλεγγύης. Είναι μια κοινωνία εσωστρεφής, κατακερματισμένη, ατομιστική, υλιστική και σκληρή.

*0 Αστέρης Χουλιάρας είναι καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

To άρθρο εγείρει πολλά θέματα, τα οποία θα μου επιτρέψετε να σχολιάσω σε επόμενη ανάρτηση.